Kalendarz badań zalecanych do wykonania podczas ciąży

Autor: mgr położnictwa Beata Górska
Drukuj artykuł



Wykonywanie regularnych badań podczas ciąży pozwala na ocenę stanu zdrowia matki oraz rozwijającego się płodu. Badania takie umożliwiają również wyłonienie spośród kobiet będących w ciąży grupy o wysokim ryzyku położniczym, która wymaga dodatkowej opieki czy też wdrożenia ewentualnego leczenia.

Warto zaznaczyć, że niektóre z tych badań wykonuje się tylko raz a inne należy powtarzać np. co miesiąc.

Do 10 tyg. ciąży
* lekarz lub położna wykonuje w zakresie badań profilaktycznych

- przeprowadzenie wywiadu ogólnego i położniczego
- pomiar masy ciała i wzrostu pacjentki
- badanie gruczołów piersiowych
- badanie ginekologiczne we wzierniku oraz tzw. badanie zestawione
- kontrola ciśnienia tętniczego krwi
- przekazanie kobiecie zalet płynących z prowadzenia zdrowego stylu życia i rezygnacji z używek
- poinformowanie pacjentki o możliwości przeprowadzenia badań w kierunku wczesnego wykrywania wad genetycznych u płodu i noworodka

Jeśli opiekę nad ciężarną sprawuje położna konieczna jest konsultacja z lekarzem ginekologiem-położnikiem.

Ponadto badania konieczne do wykonania to:

- oznaczenie grupy krwi i czynnika Rh
- wykonanie morfologii krwi
- badanie stężenia glukozy we krwi na czczo
- badanie w kierunku HIV oraz HCV zalecane jest każdej kobiecie będącej w ciąży
- określenie poziomu przeciwciał w kierunku toksoplazmozy i różyczki;
- określenie przeciwciał odpornościowych
- badanie ogólne moczu
- wykonanie badania cytologicznego
- badanie czystości pochwy
- zaleca się również kontrolne badanie stomatologiczne, celem sprawdzenia czy istnieje konieczność leczenia

11-14 tydzień ciąży
* lekarz lub położna wykonuje w zakresie badań profilaktycznych

- przeprowadzenie wywiadu ogólnego i położniczego
- badanie ginekologiczne we wzierniku oraz tzw. badanie zestawione
- kontrola ciśnienia tętniczego krwi
- pomiar masy ciała
- określenie ryzyka ciążowego
- propagowanie zdrowego stylu życia ciężarnej

Ponadto badania konieczne do wykonania:

- wykonanie badania USG
- ogólne badanie moczu
- pobranie materiału do badania cytologicznego jeśli nie zostało ono wcześniej przeprowadzone.

15-20 tydzień ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania jak wyżej przedstawione

Ponadto badania konieczne do wykonania to:

- wykonanie morfologii krwi
- przeprowadzenie badania ogólnego moczu
- określenie stopnia czystości pochwy
- jeśli nie zostało przeprowadzone badanie cytologiczne w ciąży to pobranie materiału do tego badania
- badanie ultrasonograficzne.

21-26 tydzień ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania jak wyżej przedstawione oraz następujące

- przeprowadzenie oceny czynności serca płodu
- przekazanie informacji ciężarnej oraz jej partnerowi na temat porodu, połogu oraz ról rodzicielskich i pielęgnacji noworodka w formie indywidualnej porady lub też zajęć grupowych.

Ponadto badania konieczne do wykonania to:

- oznaczenia stężenia glukozy we krwi dwukrotnie najpierw na czczo a później dwie godziny po doustnym podaniu 75g glukozy - badanie przeprowadza się pomiędzy 24-28 tygodniem ciąży
- badanie ogólne moczu
- u kobiet ciężarnych o ujemnym czynniku Rh oznacza się przeciwciał anty-Rh celem profilaktyki wystąpienia konfliktu serologicznego
- badanie w kierunku toksoplazmozy u kobiet, które miały ujemny wynik w I trymestrze ciąży
- badanie cytologiczne ewentualnie jeśli nie było wcześniej wykonane.

27-32 tydzień ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania jak na poprzedniej wizycie

Ponadto badania konieczne do wykonania to:

- oznaczenie morfologii krwi
- wykonanie badania ogólnego moczu
- oznaczenie przeciwciał odpornościowych
- u kobiet z ujemnym czynnikiem Rh podaje się immunoglobulinę anty-D (28-30 tydzień ciąży)
- badanie ultrasonograficzne

33-37 tydzień ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania jak na poprzedniej wizycie oraz ponadto

- określa się wymiary miednicy kostnej ciężarnej
- ocena czynności serca płodu
- ocena ruchów płodu oraz jego aktywności
- wykonanie badania gruczołów piersiowych
- ocenia się występowanie ryzyka ciążowego
- Jeśli opiekę nad ciężarną świadczy położna zaleca się konsultację z lekarzem ginekologiem-położnikiem

Ponadto badania konieczne do wykonania to:

- oznaczenie morfologii krwi
- badanie ogólne moczu
- badanie stopnia czystości pochwy
- przeprowadzenie badania w kierunku HIV
- wykonuje się posiew w kierunku występowania zakażenia paciorkowcami B-hemolizującymi (z okolicy przedsionka pochwy oraz odbytu)

38-39 tydzień ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania

- przeprowadzenia badania ogólnego oraz położniczego
- ocena czynności serca płodu
- ocena ruchów płodu
- kontrola ciśnienia tętniczego krwi
- ocena masy ciała ciężarnej
- ocena występowania ryzyka ciążowego
- przekazanie teoretycznych informacji oraz praktycznych umiejętności odnośnie przebiegu porodu i połogu oraz karmienia piersią.
- obowiązkowa jest konsultacja z lekarzem ginekologiem-położnikiem jeśli opiekę nad ciężarną obejmuje położna.

Ponadto badania konieczne do wykonania to:
- oznaczenie morfologii krwi oraz wykonanie badania ogólnego moczu.

Po 40 tygodniu ciąży
* lekarz lub położna w zakresie badań profilaktycznych wykonuje badania jak na poprzedniej wizycie oraz ponadto

- jeśli ciąża jest powyżej 41 tygodnia kieruje się kobietę ciężarną do szpitala celem hospitalizacji
- przeprowadza się badanie kardiotokograficzne (KTG) oraz ultrasonograficzne (USG).